lukrowana jabłkowa strucla

                                           jabłkowa strucla

         

Chyba nie znam osoby, która by nie lubiła drożdżowej strucli.
A jeżeli nadzieniem ciasta, będzie własnoręcznie przyrządzona jabłkowa konfitura, to wypiek ten znajdzie tylu amatorów, że zniknie ze stołu dosłownie w kilka chwil.

składniki na dużą strucle

zaczyn
20 g drożdży
1/2 szklanki mąki 
1/2 szklanki letniej wody
1 łyżka cukru

strucla
3 szklanki mąki 
1/2 szklanki  cukru

3 łyżki masła
2 jajka
1 łyżeczka cynamonu
słoik powideł jabłkowych ( około 350-400 g)

polewa lukrowa

10 łyżek cukru pudru
1 łyżka cukru waniliowego
4 łyżki gorącej wody




sposób wykonania

Do miski wsypujemy  pokruszone drożdże, pół szklanki mąki, zalewamy letnią wodą, dodajemy łyżkę cukru, mieszamy i odstawiamy w ciepłe miejsce na dwanaście godzin ( najlepiej na noc).

Kolejnego dnia do zaczynu dodajemy  resztę mąki, cukier, masło, oraz jajka. 
Całość mieszamy, na początku nożem, a później wyrabiamy elastyczne ciasto rękami ( jeżeli jest taka potrzeba, dodajemy do ciasta nieco wody lub mąki). 

Następnie ciasto rozwałkowujemy, na centymetrowej grubości podłużny płat.

Na płat ciasta rozkładamy równą warstwę jabłkowych powideł, zostawiając z każdego brzegu ciasta, po pięć centymetrów bez warstwy powideł. 
Teraz jabłkową masę posypujemy cynamonem,  ciasto rolujemy wzdłuż dłuższego boku, nadając mu kształt rolady, przekładamy je na wyłożoną pergaminem blachę i całość wstawiamy do piekarnika nagrzanego do temperatury 185 stopni.
Struclę pieczemy w tej temperaturze  przez 45-50 minut.

W tym czasie do miski wsypujemy cukier puder, cukier waniliowy, dodajemy  gorącą wodę i ucieramy na jednolitą masę.

Wyjmujemy struclę z piekarnika lekko studzimy i polewamy jej wierzch lukrem

Ciasto podajemy po całkowitym wystudzeniu.

domowe wino z jabłek

                                wino z jabłek

Dla niektórych wino to kojarzy się z tanim produktem, który w minionej epoce był  substytutem ( a w pewnych kręgach nadal jest), zastępującym gronowe wina.
Osobiście uważam, że takie podejście jest niezwykle krzywdzące, dla jabłek z których przecież w świecie słynie nasz kraj.
Jeżeli bowiem, do wyrobu naszego wina, użyjemy dobrego rodzaju jabłek, a później, uzbroiwszy się w cierpliwość, pozwolimy odpowiednio długo winu dojrzewać, to uzyskany przez nas trunek, może bez wstydu zająć honorowe miejsce na każdym stole.



składniki na 15 litrów nastawu

10 l moszczu z owoców jabłek
( w zależności od rodzaju jabłek około 13-16 kg)
1,5 litra cukru ( 2,5 kg)
3,5 l wody
pożywka do drożdży
drożdże winiarskie





sposób przygotowania

Przebrane owoce jabłek myjemy (jabłka przeznaczone do nastawu powinny być w połowie z  odmiany kwaśnej, a w połowie z odmiany deserowej), kroimy w ćwiartki, usuwamy z nich gniazda nasienne i odciskamy z nich moszcz ( najlepiej w sokowirówce).

Sok z jabłek zlewamy ( litr soku odlewamy do oddzielnego naczynia), do wymytego i wcześniej wysiarkowanego szklanego balona.
Do moszczu dodajemy przegotowaną i ostudzoną wodę wymieszaną z połową cukru, napełniając balon  najwyżej do 2/3 objętości, ponieważ w początkowej fazie burzliwej fermentacji, wino w balonie może znacznie zwiększyć swoją objętość.

Teraz do odlanego oddzielnie litra moszczu dodajemy pożywkę i drożdże winiarskie ( według instrukcji producenta drożdży, przy czym używamy drożdży i pożywki tego samego producenta).
Zaszczepiony moszcz odstawiamy w ciepłe miejsce  na kilka godzin a następnie dodajemy  zawartość do balonu i całość delikatnie mieszamy.


Balon  odstawiamy w ciepłe miejsce, zamykając go  na pierwsze trzy dni ( okres zafermentowania), jedynie  gazą .
Po trzech dniach wyciągamy gazę i zamykany balon korkiem z rurką fermentacyjną.
Teraz nastąpi okres burzliwej fermentacji, trwający z reguły 2-3 tygodnie.
W tym czasie nastaw zacznie się klarować, a na jego dnie pojawi się osad.
Po pierwszym tygodniu, po raz pierwszy dosładzamy wino.
W tym celu ściągamy z balonu nieco moszczu, mieszamy go z częścią pozostałego cukru ( ilość cukru pozostałą do dodania dzielimy na dwie, trzy części) i całość wlewamy z powrotem do balonu.

Ważnym jest też, aby dosładzać wino stopniowo  dwa, trzy razy i robić to w odstępach, co cztery, pięć dni.
Po okresie burzliwej fermentacji, następuje etap fermentacji cichej.

Aby przebiegła ona prawidłowo należy ( kiedy wino już skończy gwałtownie pracować), zlać za pomocą gumowej rurki, wino do drugiego balonu, uważając przy tym, aby nie zlewać osadu z dna balonu i tym razem wypełnić balon płynem prawie  całkowicie ( aby było w nim jak najmniej powietrza).

Wino zostawimy w balonie jeszcze na okres 6-12 tygodni, a następnie ( tydzień po tym jak skończy pracować) rozlewany je do butelek.
Butle przenosimy w chłodne miejsce i pozwalamy by wino leżakowało, przy czym należy pamiętać że minimalny czas leżakowania to okres dwóch lat.

suszony na piecu boczek

                         boczek suszony

Jest to prosty i szybki sposób, na wykonanie domowej wędliny.
W końcowym efekcie otrzymujemy wyrób, który w smaku nie ustępuje,  nawet najbardziej uznanym produktom typu schinkenspeck.


składniki 

2 kg niezbyt tłustego boczku

na każdy kilogram mięsa
150-200 g cukru
150-200 g soli






zaprawa

sól kamienna 
liść laurowy 
ziele angielskie 
gorczyca biała 
kolendra 
pieprz ziarnisty
czosnek suszony 
majeranek

sposób przygotowania

Boczek myjemy, kroimy na foremne kawałki i wkładamy  do sporej miski.

Do misy wsypujemy cukier i dokładnie z każdej strony, wcieramy go w mięso. 

Miskę  przykrywamy i odstawiamy w chłodne miejsce na 24 godziny.
Następnie wyjmujemy i dokładnie płuczemy mięso pod bieżącą wodą.
Z misy odrzucamy cukier i wsypujemy do niej taką samą ilość soli.
Teraz znów wkładamy boczki do misy, nacieramy je dokładnie solą i odstawimy w chłodne miejsce, na kolejne 24 godziny. 

Następnego dnia wyjmujemy boczki z soli, znów dokładnie płuczemy i pozostawiamy ( najlepiej ułożyć mięso na ruszcie) na dwie, trzy godziny do obeschnięcia.

Do moździerza wkładamy liście laurowe, kolendrę, ziele angielskie, pieprz, gorczycę i  rozbijamy je tłuczkiem, następnie dodajemy resztę przypraw  (  czosnek, majeranek i sól)  i całość mieszamy.
Teraz z każdej strony, nacieramy nasze boczki przyprawami.

Następnie nożem wykonujemy w mięsie nacięcie, przewlekamy przez powstały otwór sznurek,  na którym powiesimy boczek.

Teraz mięso zawieszamy w przewiewnym miejscu w którym panuje temperatura około 22-24 stopni ( ja zostawiam mięso przy domowym piecu)  i zostawiamy je w spokoju na 2-3 dni ( im temperatura wyższa tym mięso szybciej dojrzewa).

Następnie boczki zdejmujemy, kroimy w cienkie plastry i konsumujemy z ulubionym pieczywem.

ozór wołowy w szarym sosie

                ozór w szarym sosie

Jest to danie dla prawdziwych koneserów, ale i ci którzy zdecydują się po raz pierwszy spróbować ozora, w aromatycznym szarym sosie, z pewnością zrozumieją dlaczego dawniej, danie to gościło na najwytworniejszych dworskich stołach.


Składniki dla czterech osób

1,2 kg ozora wołowego
1 cebula
1 marchew
1 pietruszka
kawałek selera 
3 liście laurowe
6-8 ziaren ziela angielskiego
1 łyżeczka domowego  maggi
2 łyżki masła
2 łyżki mąki
3 łyżki miodu
sok z jednej cytryny
garść rodzynek
sól, pieprz

sposób wykonania

Ozór starannie myjemy i wkładamy do garnka, dodajemy obraną, przekrojoną na pół cebulę, kawałek selera, marchew, pietruszkę, liście laurowe, oraz ziele angielskie.
Całość zalewamy zimną wodą,  solimy, pieprzymy i gotujemy na niewielkim ogniu, przez półtorej - dwie godziny.

Na wpół ugotowany ozór wyciągamy z bulionu ,lekko studzimy, a następnie obieramy go ze skóry, po czym ponownie wkładamy ozór do bulionu i dogotowujemy do miękkości.

 Na patelnię kładziemy miód przez chwilę go karmelizujemy ( uważając aby nie przypalić), po czym dodajemy do miodu  masło, a później mąkę.

Przez chwilę smażymy, a następnie na patelnię wlewamy trzy łyżki bulionu w którym gotowaliśmy ozór.
Całość mieszamy aby w sosie nie powstały gródki, dodajemy wcześniej namoczone rodzynki i sok z cytryny ( jeżeli lubimy to zamiast cytryny, możemy dodać do sosu wytrawne czerwone wino), przyprawiamy magii, oraz pieprzem i gotujemy jeszcze dwie, trzy minuty.
W tym czasie ozór kroimy na plastry, grubości około dwóch centymetrów.

Kiedy sos zgęstnieje, wykładamy go na talerze, a na sos układamy kawałki ozora.
Wierzch ozora, polewamy jeszcze odrobiną sosu i  podajemy z oddzielnie ugotowaną gryczaną kaszą, lub z innymi dodatkami.

jarzynowa zupa z kalafiorem

                                                 zupa z kalafiorem

składniki dla sześciu osób

2 marchewki
2 ząbki czosnku
1 pietruszka
1 cebula
2 łyżki masła
3 ziemniaki

2 łodygi selera 

1 niewielki kalafior

2 l  wywaru                   

100 ml słodkiej śmietany
domowe maggi według tego przepisu
sól, pieprz
szczypta rozmarynu
natka pietruszki 
koperek

sposób przygotowania

W garnku rozgrzewamy masło, dodajemy do niego drobno posiekaną cebulę i lekko ją szklimy.

Do zeszklonej cebuli, dodajemy drobno posiekany czosnek, pokrojone w kawałki łodygi selera, oraz pietruszkę i marchew pokrojone w  kostkę ( lub w zapałki).
Całość przesmażamy przez 2-3 minuty, a następnie  wszystko zalewamy drobiowym bulionem.

Zagotowujemy i dodajemy pokrojone w kawałki ziemniaki, oraz kalafiora podzielonego w różyczki.

Zupę gotujemy przez dziesięć minut, po czym dodajemy do niej słodką śmietanę, sól, pieprz, rozmaryn, oraz maggi.

Gotujemy jeszcze przez 2-3 minuty, a następnie rozlewamy na talerze, dodając do każdej porcji, drobno posiekaną pietruszkę oraz koperek.

razowiec na zakwasie z żytnimi płatkami

          chleb razowy z żytnimi płatkami

Dodanie do chleba żytnich płatków,  polepszy jego sprężystość i sprawi, że ciemny wypiek nabierze jeszcze intensywniejszego aromatu .


sposób wypieku jednego  bochenka
zaczyn

1 szklanki mąki żytniej razowej
4 łyżki zakwasu 
1 szklanki letniej wody

wypiek

1 szklanka płatków 
żytnich
1 szklanka mąki żytniej razowej
1 szklanka mąki pszennej razowej
0,5 łyżeczki soli
2 łyżki melasy
woda





sposób wykonania

Do miski  wsypujemy szklankę mąki żytniej, wlewamy szklankę wody oraz dodajemy cztery łyżki  aktywnego zakwasu, całość mieszamy drewnianą łyżką i odstawiamy w ciepłe miejsce do wyrośnięcia  na dwanaście, czternaście godzin.
W tym samym czasie, zalewamy szklanką ciepłej wody, płatki żytnie, odstawiając je również na dwanaście godzin.


Do wyrośniętego zaczynu ( wcześniej odbieramy z zaczynu cztery łyżki ciasta i chowamy w chłodne miejsce,będzie to zakwas na kolejny chleb) dodajemy namoczone płatki, razową mąkę pszenną, razową mąkę żytnią, melasę, oraz sól. 

Całość mieszamy  łyżką, dodając, ewentualnie, tyle wody, aby powstało dość luźne ( prawie "gliniaste") ciasto klejące się do łyżki. 

Tak wyrobione ciasto  wkładamy do wyłożonej pergaminem foremki, napełniając je co najwyżej do połowy chlebowym ciastem( ponieważ jeszcze urośnie).
Wyrównujemy górę bochenka dłonią zwilżoną wodą, możemy jeszcze posypać dodatkowo wierzch chleba  płatkami i odstawiamy bochenek w ciepłe miejsce, na 3-4 godziny do wyrośnięcia.

Kiedy ciasto wyrośnie nagrzewamy piekarnik do 220 stopni i wkładamy chleb do piekarnika ( przy przenoszeniu uważamy, by ciasto nie siadło).

W piekarniku nagrzanym do 220 stopni pieczemy bochenek przez 15 minut, następnie zmniejszamy temperaturę do 200 stopni i pieczemy przez dalsze 35-40 minut.
Upieczony chleb pozostawiamy jeszcze do wystygnięcia.

pierś gęsi w śliwkowo żurawinowym sosie

                                    pieczona  pierś gęsi

Gęsina należy to tego rodzaju mięs, z którymi należy obchodzić się w sposób szczególny.
Aby w pełni wydobyć  smak delikatnej gęsiej piersi, należ wpierw pozwolić jej na odpowiednio długie leżakowanie w marynacie, a później poddać ją krótkiej obróbce termicznej.

Taki sposób przyrządzenia da nam gwarancję, że mięso będzie delikatne, miękkie i soczyste.



składniki dla czterech osób

1 kg piersi gęsi 
1 łyżka octu jabłkowego
sól, pieprz
szczypta rozmarynu
sos do gęsi
70 g świeżej żurawiny
3-4 łyżki powideł śliwkowych





sposób przygotowania

Pierś gęsi myjemy, ostrym nożem nacinamy jej skórę w kwadraty (o boku, około dwa, na dwa centymetra), uważając aby nie przeciąć mięsa, będącego pod skórą.
Następnie nacieramy mięso solą, pieprzem, oraz szczypną rozmarynu, skrapiamy jabłkowym octem i odstawiamy w chłodne miejsce na dwadzieścia cztery godziny.

Następnego dnia nagrzewamy piekarnik do 200 stopni.

Na zimną patelnię układamy, skórą do dołu, pierś gęsi ( nie dodajemy żadnego tłuszczu), nagrzewamy patelnię i przesmażamy gęsią pierś przez cztery, pięć minut, a następnie przewracamy ją na drugą stronę.
Mięso smażymy kolejne cztery minuty, zdejmujemy z patelni, przekładamy do żaroodpornego naczynia, układając pierś skórą do góry, podlewamy dwiema łyżkami tłuszczu ze smażenia i wkładamy do piekarnika (bez przykrycia) na dwadzieścia pięć minut.

W tym czasie  na patelnię, na której wcześniej smażyliśmy gęsie mięso ( pozostawiamy wytopiony tłuszcz), wrzucamy owoce żurawiny i dodajemy śliwkową konfiturę .

Całość smażymy przez dziesięć minut i wykładamy sos na talerze.

Na sos kładziemy  wyjętą z piekarnika pierś gęsi, którą wcześniej kroimy w centymetrowej grubości plastry, jeszcze tylko polewamy mięso z wierzchu odrobiną sosu i podajemy z ulubionymi dodatkami.

pietruszkowa zupa z gruszkami smażonymi na maśle

                             zupa pietruszkowa

Aromatyczna zupa z pietruszki, to doskonała propozycja na rozpoczęcie obiadu w zimny jesienny dzień.

składniki dla czterech osób

4 spore pietruszki

1 gruszka
1 cebula

1,5 litra bulionu warzywnego lub drobiowego
3 łyżki oliwy

1 łyżka masła

garść orzechów laskowych
szczypta czarnuszki
szczypta chili

sól

sposób przyrządzenia

W garnku podgrzewamy oliwę i przesmażamy na niej  obraną i pokrojoną w cząstki cebulę.

Do zeszklonej cebuli, dodajemy obrane i pokrojone w plastry pietruszki, całość smażymy przez kilka minut, a następnie wlewamy do garnka z warzywami bulion i gotujemy dalej, na niewielkim ogniu, przez trzydzieści minut.

Następnie warzywa miksujemy blenderem, ponowne stawiamy na palniku i zagotowujemy na 2-3 minuty, dodajemy sól, szczyptę chili i czarnuszkę.

W tym czasie gruszkę kroimy na grube plastry i przesmażamy, z obu stron, na rozgrzanym na patelni maśle.

Zupę rozlewamy do misek, dodając do każdej porcji, po kawałku gruszki, na koniec posypujemy caość  posiekanymi orzechami laskowymi.

ciasto marchewkowe z polewą z gorzkiej czekolady

                                    marchewkowe ciasto

Jest to jeden z  z moich ulubionych wypieków.
Dodatek marchewki, do  ciasta  sprawia, że staje się ono o wiele delikatniejsze i bardziej wilgotne.
Jeżeli zaś dodatkowo, przyozdobimy wierzch ciasta gorzką, czekoladową polewą, to oprócz wybornego smaku uzyska ono wyrafinowaną formę.

Ciasto z dodatkiem marchewki, nie tylko jest zdrowe, lecz o wiele dłużej zachowuje swoją świeżość.
Co prawda u mnie w domu ma to niewielkie znaczenie, ponieważ jeszcze się nie zdarzyło, by po upieczeniu zamieszkało z moją rodzina, dłużej niż przez jeden dzień.
składniki

4  marchewki
4 jajka
2 szklanki mąki
1 szklanka oleju
1 szklanka cukru
100 g bakalii
2 łyżki koniaku
1 łyżeczka proszku do pieczenia
1 łyżeczka sody
2 łyżeczki przyprawy do piernika
dodatkowo 
100 g gorzkiej czekolady

sposób wykonania


Marchewki myjemy, obieramy i  ścieramy na tarce o dużych oczkach. 
Zalewamy bakalie koniakiem i  odstawiamy na dwadzieścia minut (aż  bakalie zmiękną pod wpływem alkoholu).

Do misy wsypujemy mąkę, proszek do pieczenia,  cukier, sodę, oraz przyprawę do piernika, wszystkie składniki mieszamy, dużą drewnianą łyżką.

Następnie do suchej masy dodajemy olej, bakalie, starte marchewki, i wbijamy jajka, całość mieszamy, do momentu uzyskania jednolitej masy.

Dno okrągłej formy ( ja użyłem tortownicy o średnicy 26 cm) wykładamy pergaminem, lub smarujemy masłem i przekładamy do niej ciasto.

Piekarnik nagrzewamy do 190 stopni i pieczemy w nim ciasto przez 50 minut, sprawdzając na koniec patyczkiem stopień wypieczenia środka ciasta ( patyczek nie może być oklejony ciastem).

Wyłączamy piekarnik, uchylamy jego drzwiczki , zostawiając ciasto w piekarniku jeszcze przez pięć minut

Ciasto wyjmujemy z piekarnika i na jeszcze ciepłym układamy kawałki czekolady.
Po kilku minutach ( kiedy czekolada zostanie ogrzana przez ciasto), nożem rozkładamy czekoladową masę po wierzchu ciasta.

Następnie ciasto studzimy i podajemy.

domowa szynka z pończochy

                        szynka z pończochy

Jest to jeden z najprostszych sposobów, na wykonanie domowej wędliny.
Przy czym smak i aromat  mięsiwa jest taki, że wyrób ten znika ze stołu wręcz błyskawicznie.


składniki 

3-4 ładnie wykrojone szynki, każda o wadze około jednego kilograma 

na każdy kilogram mięsa
150-200 g cukru
150-200 g soli




zaprawa

na każdy kilogram szynki

1 łyżeczka słodkiej papryki
1/2 łyżeczki pieprzu 
1/2 łyżeczka ziaren gorczycy
1 łyżeczka majeranku
2-3 liście laurowe
8-10 ziaren kolendry
3-4 ziaren jałowca
szczypta suszonego czosnku
szczypta soli

sposób przygotowania

Mięso myjemy, wykrajamy z niego foremne szynki i wkładamy je do sporej miski.

Do misy wsypujemy cukier i dokładnie z każdej strony, wcieramy go w szynki. 

Miskę  przykrywamy i odstawiamy w chłodne miejsce na 24 godziny.
Następnie wyjmujemy i dokładnie płuczemy mięso pod bieżącą wodą.
Z misy odrzucamy cukier i wsypujemy do niej taką samą ilość soli.
Teraz znów wkładamy szynki do misy, nacieramy je dokładnie solą i odstawimy w chłodne miejsce, na kolejne 24 godziny. 

Następnego dnia wyjmujemy szynki z soli, znów dokładnie płuczemy i pozostawiamy ( najlepiej ułożyć mięso na ruszcie) na dwie, trzy godziny do obeschnięcia.

Do moździerza wkładamy liście laurowe, ziarna jałowca, kolendrę, pieprz, gorczycę i  rozbijamy je tłuczkiem, następnie dodajemy resztę przypraw  (  paprykę słodką, czosnek, majeranek i sól)  i całość mieszamy.
Teraz z każdej strony, nacieramy nasze szynki przyprawami.

Następnie mięso wkładamy do  pończochy, zawiązując ja na końcu ( możemy też owinąć szynkę w przewiewny materiał i obwiązać sznurkiem).
Do jednego z końców pończochy przywiązujemy sznurek,  na którym powiesimy szynkę.

Teraz szynki zawieszamy w przewiewnym miejscu w którym panuje temperatura około 22-24 stopni  i zostawiamy ją w spokoju na 3-5 dni ( im temperatura wyższa tym mięso szybciej dojrzewa).

Następnie z szynek zdejmujemy osłonę z pończochy, kroimy w cienkie plastry i konsumujemy z ulubionym pieczywem.

owocowy ryż z orzechami włoskimi

               ryż z orzechami włoskimi 

               
Szybkie i zdrowe danie, które podane na śniadanie, da nam porcję energii na dalszą część dnia.

składniki dla czterech osób

3/4 szklanki ryżu
sok z jednej cytryny
1 gruszka
1 jabłko
1 banan
50 g łuskanych włoskich orzechów
3 łyżki miodu



sposób przygotowania

Ryż płuczemy, przekładamy do garnka, zalewamy podwójną ilością wody i gotujemy na sypko.

 W tym czasie wyciskamy sok z połowy cytryny do włoskich orzechów, kroimy w kostkę jabłko, gruszkę, oraz obranego ze skórki banana (rodzaj owoców podano przykładowo, możemy je dowolnie zmieniać).

 Owoce wraz z orzechami wkładamy do miski, dodajemy sok z drugiej połowy cytryny i trzy łyżki miodu, całość delikatnie mieszamy. 

Teraz widelcem mieszamy ugotowany ryż, do chwili aż ziarna staną się "sypkie",  następnie wsypujemy ryż do owoców, mieszamy, zostawiamy na 2-3 minuty i podajemy.

wyborny chlebek z rodzynkami

                                               chleb z rodzynkami

Jeżeli o poranku, trzymam w dłoni kromkę tego aromatycznego chleba ( najlepiej przesmarowaną masłem), to wiem że w ciągu dnia wszystko musi mi się udać. 

składniki na jeden duży chlebek

zaczyn

1 szklanka mąki pszennej razowej
4 łyżki aktywnego zakwasu 
1 szklanka letniej wody

wypiek

2 szklanki mąki pszennej typu 500
1 szklanka mąki pszennej razowej
1 szklanka mleka
100 g rodzynek
5 łyżek miodu
3 łyżki oliwy
2 łyżki słodu jęczmiennego ( opcjonalnie)




sposób wykonania

Do miski  wsypujemy szklankę mąki pszennej razowej, wlewamy szklankę wody oraz dodajemy cztery łyżki  aktywnego zakwasu, całość mieszamy drewnianą łyżką i odstawiamy w ciepłe miejsce do wyrośnięcia  na dwanaście, czternaście godzin (najlepiej na całą noc).

Następnego dnia do miski z zaczynem wsypujemy resztę mąki zwykłej, oraz mąkę razową, dodajemy letnie mleko, rodzynki, oliwę, miód i słód jęczmienny.

 Całość mieszamy, na początku nożem, a później wyrabiamy elastyczne ciasto w rękach . 
Następnie z ciasta formujemy  kule, wkładamy je do miski, nakrywając wilgotną ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce, na co najmniej godzinę.



Po godzinie ponownie zagniatamy bochenek ( kawałki ciasta zakładamy na siebie dwu, trzykrotnie)

Wyrównujemy górę bochenka dłonią zwilżoną wodą i układamy na blasze wyłożonej pergaminem ( lub wkładamy do foremki).
Chleb odstawiamy w  ciepłe miejsce, na 2,5-3 godziny do ponownego rośnięcia.

Kiedy ciasto wyrośnie nagrzewamy piekarnik do 220 stopni i wkładamy chleb do piekarnika.

W piekarniku nagrzanym do 220 stopni pieczemy bochenek przez 15 minut, następnie zmniejszamy temperaturę do 200 stopni i pieczemy przez dalsze 30-35 minut.
Upieczony chleb pozostawiamy do wystygnięcia ( na kilka godzin).